Araç satışında sistem değişti: Gündemden büyük ölçüde düştü
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Otomotiv piyasasında 2’nci el fiyatlarında yüzde 10-15 düşüşler var. 1’inci elde artık stoklar ortaya çıkartılmak zorunda kalındı, ‘araç yok’ kelimesi artık gündemden büyük ölçekte düştü. Sıfır otomotivde de kolay kolay zam yapılamayan bir süreci yaşıyoruz” dedi. Peki piyasada son durum ne? İşte detaylar…
İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel süreci Milliyet.com.tr’ye anlattı. Ertemel açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Ülkemizin genel ekonomi politikaları neticesinde taşıt kredilerinde faiz oranları yükselirken, aynı zamanda temmuz ayında Merkez Bankası’nın taşıt kredilerinde büyüme oranında değişikliğe gitmesiyle bankaların kredi verme iştahı da düşmüş oldu.
Özetle kredi faiz oranları sebebiyle krediye olan talep düşerken aynı zamanda krediye erişimde de güçlükler var. Senetle satış çoğunlukla kredi puanı düşük olan ve otomobil sahibi olmak isteyen vatandaşlarımızın tercih ettiği bir yöntemdi.
Düşük puan sebebiyle krediye erişemeyen kişilere yönelik, kredi puanı konusunda daha esnek olan ve bankacılık usulü ile kredi veren finansman kuruluşları ile bulduğunuz otomobili kendi bünyesine satın alarak müşteriye senetlendiren ve esasen ana meslek kolu otomobilcilik olmayan büyük ölçekli işletmeler mevcut.
Ancak geride bıraktığımız birkaç yıl içinde otomobil fiyatlarının hızla artması, finansman sağlayan kuruluş için mali açıdan dezavantaj oluşturduğundan özellikle senetli satışlarda gerileme oldu. Otomobile olan düşük talep sadece krediye erişim kaynaklı değil. Bu sebeple krediye erişemediği için farklı finansman yöntemlerine yönelen tüketiciler olsa da genel tabloda kayda değer bir artıştan söz edemeyiz.
SENETLE SATIŞ MANTIKLI MI?
Kanun ve kurallara uygun olan aynı zamanda nizami düzenlenmiş yasal her finansman yöntemini vatandaşlarımız bütçelerine uygun olduğu takdirde kendileri inceleyip değerlendirebilirler.
TAŞIT KREDİSİ VE SENETTE FAİZ ORANI NE KADAR?
Taşıt kredisine erişimde bazı sıkıntılar var. Şu an 10 başvurudan 1 ya da 2 tanesinin belirli limitler dahilinde onaylandığını söyleyebiliriz. Geçmişte 10 başvurudan yedi tanesinin onaylandığını görmekteydik. Kredi oranları yüzde 3 ila 4,5 arasında talep edilmektedir. Devlet bankalarımız devlet memurları veya belirlenen bazı kamu çalışanları için özel oranlar uygulayabiliyor. Finansman kuruluşlarında ise oranlar 4 seviyesinden 5 seviyesine kadar çıkabiliyor. Senetle satış oranlarında da banka kredilerine göre bir miktar daha yüksek oran talep edilebilir.
SENETTE BİR VADE SINIRI VAR MI?
İçinde bulunduğumuz koşullar ve finansman sağlama maliyetlerinin de yüksek olması sebebiyle uzun dönemli finansman sağlamanın nadir erişilebileceği, finansmanın sağlandığı takdirde tıpkı kredide olduğu gibi belirli süreler için verileceğini düşünüyoruz.
TİCARET BAKANI ÖMER BOLAT İKİNCİ ELDE FİYATLARIN YÜZDE 10-15 DÜŞTÜĞÜNÜ SÖYLEDİ. BUNUN SEBEBİ NE?
Pandemi sürecinin olumsuz koşulları ve otomobil üretiminin neredeyse durmasıyla sıfır otomobil nadir bulunduğundan bir ihtiyaçtan çıkarak yatırım ve kayıt dışı ticaret alanına dönmüştü.
Bu sebeple talep sağlıksız şekilde arttı ve fiyatlar olağan dışı yükseldi. Piyasa düzenini tekrar tahsis etmek adına Ticaret Bakanlığı’mız bir dizi önemli adımlar attı. 6+6 yönetmeliğine bireysel kullanıcılarında dahil edilmesi, kayıt dışı ticaret yapan kişilerin bu alandan el çekmesine vesile oldu.
Hem sıfır araçta yaşanan bollaşma hem de kayıt dışı ticaret yapan kişilerin el çekmesi otomobile erişimi kolaylaştırdı. Ayrıca araçların bayi fiyatından yukarı ilan sitelerinde paylaşılmaması yönetmeliğin ihlal edildiği durumlarda satış işlemlerinin noterde durdurulması gibi önemlerle de fiyat artışları durduruldu.
İçinde bulunduğumuz dönemde sıfır araç bayileri zaman zaman müşterilerine liste fiyatının altında fiyatlar teklif ederken, aynı zamanda bazı cazip kampanyalar sunmaktadır.
‘OTOMOBİL ALMAK İSTEYEN SÜRECİ DEĞERLENDİREBİLİR’
Öte yandan ikinci el otomobil piyasasında da hem fiyat düşüşleri yaşanmakta hem de düşük talep sebebiyle fiyatlarda kolaylık sağlanabilmektedir. Otomobil almak isteyen vatandaşlarımız bu süreci bütçe ve ihtiyaçlarına göre değerlendirebilirler.
‘PİYASADA DURGUNLUK SÖZ KONUSU’
Şu an için piyasamızda bir durgunluk söz konusu. Geçmişte olumsuz koşullarda yükselen talep piyasamıza ciddi zararlar vermişti. Dolayısı ile şu an için piyasamızda bir durgunluk olsa da bu durgunluk döneminin tekrar normalleşme süreci olduğunu düşünerek süreci iyi okumak gerekir. Alınan kararlar ve oluşturulan ortam korunduğu takdirde, piyasamız pandemi öncesi dönemlerde olduğu gibi seyrine çok daha sağlıklı şekilde devam edecektir.”
